Anna Radiukiewicz rozmawia z Adrianą Porowską, dyrektor Kamiliańskiej Misji Pomocy Społecznej. Misja prowadzi Pensjonat Socjalny „Św. Łazarz” w Warszawie, w którym rocznie przebywa około 250 osób. Porowska od 12 lat pomaga bezdomnym jako pracownik socjalny, streetworker1 czy pedagog. Uczestniczy również w pracach Prezydium Warszawskiej Rady Opiekuńczej (Komisji Dialogu Społecznego do spraw Bezdomności) i współprzewodniczy Komisji Ekspertów do spraw Przeciwdziałania Bezdomności przy Rzeczniku Praw Obywatelskich.
„Jak możemy żyć wiedząc, że dzieją się takie rzeczy?” – to mantra liczącej osiemset stron książki Martína Caparrósa. Argentyński pisarz w swoim monumentalnym projekcie spróbował przybliżyć pojęcie należące do codzienności („jestem głodna/y” – ale czy na pewno to lekkie ssanie w żołądku to właśnie to?), a jednocześnie abstrakcyjne i odległe, pojawiające się głównie w serwisach informacyjnych („tak, tak, dzieci w Afryce głodują”). Stara się zrozumieć, dlaczego na świecie cierpi głód ponad osiemset milionów ludzi, i szuka rozwiązań dla tego, wydawałoby się, nierozwiązywalnego problemu.
Martín Caparrós, Głód, Wydawnictwo Literackie, 2016
Głód to lektura niełatwa – nie tylko ze względu na temat – niewygodny, niedający spokojnie zasnąć, ale również ze względu na wielowarstwowość, mieszanie form i głosów. To miraż klasycznego reportażu i eseju, okraszony elementami beletrystyki. Przez polskich krytyków okrzyknięty jedną z najważniejszych książek non-fiction 2016 roku, a w 2017 roku nominowany do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki. Co ciekawe – wciąż nie może doczekać się tłumaczenia na język angielski.
Głód pozostawia czytelnika z masą pytań i wątpliwości, o których postanowiłyśmy porozmawiać z autorem. W Warszawie, w drodze na lotnisko, słyszymy od kierowcy: „Ja, proszę pani, jak nie zjem porządnego kawałka mięsa, to chory jestem”. Kilkanaście godzin później, w Madrycie, z podobnym podejściem spotykamy się u naszego rozmówcy. Czy da się w takim razie jakoś głodowi zaradzić, czy pozostaje nam tylko bezsilność? Czy walka z systemem ma jakiś sens, jeśli sami reporterzy nie żyją w zgodzie z głoszonymi przez siebie ideami?
Zastanawiacie się czasem, czy media wciąż spełniają swoją rolę, czy raczej stały się zbiorem śmiesznych obrazków i krzykliwych nagłówków?
W jakiej pozycji znajdujemy się dziś jako czytelnicy? I dlaczego coraz więcej czasopism staje się powierzchniami reklamowymi, zbiorem sponsorowanych artykułów?
O naszym pomyśle na popłynięcie „pod prąd” i stworzenie własnej przestrzeni na trochę innych zasadach, opowiedziałyśmy w październiku na TEDxKrakow.
Jesteśmy przekonane, że każde kliknięcie w dany link i każda wydana złotówka w kiosku jest głosem za tym, jakich mediów chcemy.
A jeśli chcemy lepszych, bardziej wnikliwych, apolitycznych mediów – może nadszedł czas na zmianę?
Adrian Stachowski: Tak naprawdę mam do pani tylko jedno pytanie, reszta padnie przy okazji. Dlaczego pani nie publikuje już reportaży?
Lidia Ostałowska: Nie była to świadoma decyzja, ale czasami robimy coś lub unikamy czegoś, a dopiero później okazuje się, że ma to swoje motywy. Nie piszę chyba dlatego, że reportaż prasowy bardzo się zmienił. Wszystko musi być bardziej efektowne, z tezą, skrojone pod oczekiwania czytelnika. Reportaż stracił autonomię. Kiedyś autor miał duży zakres wolności – w doborze tematów, formy… Reporter przynosił swój urobek, redaktor poprawiał, zadawał pytania – tak wyglądała ta praca.
Nie chciałyśmy Was zanudzać długim spisem źródeł do infografik w naszym nowym numerze, więc postanowiłyśmy spróbować czegoś innego – opublikować je na naszej stronie.
Dzięki temu możecie kliknąć we wszystkie linki i poszukać więcej informacji na tematy, które zainteresowały Was najbardziej. A może sami dołożylibyście jakieś inne dane do naszego zestawu?
