Na scenie stoi nastolatka w niebieskiej bluzie i śniegowcach. Włosy ma zaplecione w dwa długie warkocze. „Zdiagnozowano u mnie zespół Aspergera. Chodzi w nim mniej więcej o to, że odzywam się tylko wtedy, kiedy uznaję to za konieczne. Teraz właśnie jest ten moment”[1] – mówi, a wśród publiczności sztokholmskiej edycji TEDx słychać stłumiony śmiech. Ona jest śmiertelnie poważna. Nie przerywa wystąpienia. Opowiada, że boi się przyszłości. Tego, że jej dzieci zapytają, dlaczego nikt nie zadziałał, kiedy był na to czas. Dlaczego pozwoliliśmy na wyginięcie tylu gatunków, zaśmiecenie mórz i zdegradowanie przyrody.

To Greta Thunberg, 16-letnia Szwedka, która chce zmienić świat.

A z nią młodzież z wielu zakątków Ziemi.Read More

ilustracja: Natalia Kołacz

Codziennie dzieci z różnych polskich wsi pokonują pieszo odległość większą niż kilometr. Idą do szkoły często poboczem, polną drogą, skrótem przez las. Pod ich dom powinien podjechać szkolny autobus. Ale nie przyjeżdża. Mokną, marzną, wstają przed świtem. Podwózka samochodem to luksus.

Pod górkę, ale na rowerze (okolice Krynicy Górskiej)

Piotrek: Minęło ponad 30 lat, od kiedy po raz ostatni szedłem z buta ze szkoły do domu. Pamiętam, że najbardziej męczyłem się, idąc albo jadąc sam. Nie było z kim pogadać, jak dwójki dzieciaków z tej samej wsi akurat nie spotykałem po drodze do szkoły. Przede mną matka z innej wsi prowadziła rodzeństwo. Ciągnąłem się za nimi.

Czasem zimą zmarzłem, potem się zgrzałem i wracałem do domu z gorączką. Każda zima w łóżku, a przecież byłem dzieckiem wiejskim, które powinno być odporne.

Read More

ilustracja: Iza Bułeczka

Ewa Rutkowska – nauczycielka filozofii i etyki, trenerka samoobrony i  asertywności dla kobiet i dziewcząt WenDo, trenerka równościowa i antydyskryminacyjna. Współautorka poradników dla nauczycielek i nauczycieli pt. „Równa szkoła” oraz „Równościowe przedszkole”.

Grażyna Latos: Czym jest cyberprzemoc?

Ewa Rutkowska: Rozmawiając na temat przemocy z uczniami i uczennicami, widzę, że operujemy różnymi definicjami. Ja uważam, że wszystkie zachowania, które są agresywne lub upokarzające wobec adresata, są przemocą. Gdy ktoś zostawiał na ławce telefon, moi uczniowie, chłopcy, z jego pomocą pisali coś głupiego na Facebooku tej osoby. Nie chodzi jednak o treść postu, ale o to, że w ogóle to robili oraz że nie uważali tego za rodzaj przemocy. Odbywało się klasyczne obwinianie ofiary – skoro ktoś zostawił telefon, to właściwie sam się prosił. Ja takie zachowanie postrzegam jako cyberprzemoc.

Read More

zdjęcie: Grzegorz Czaplicki

We wstępie do rozmowy z Arno i André Sternami, pt. „Powrót do zabawy”, pojawiła się nieścisła informacja, że we Francji nie ma obowiązku szkolnego – chodziło o brak przymusu posyłania dzieci do szkoły. We Francji istnieje obowiązek kształcenia się do 16. roku życia, jednak można zdobywać wiedzę w domu. Rodzice muszą zgłosić sprawę w merostwie i do inspektora akademickiego.